Gaziantep Grup Terapisi Merkezi
Bireysel psikoterapilerin içeriği ve sürecine dair belki yıllanmış birçok makale bulunmaktadır. Kimlerle hangi durumlarda yapılır, hangi tür yöntemleri içerir ve bağlı olunabilecek ekollere dair yazılara sıklıkla rastlamış olabilirsiniz. Ülkemizde bireysel psikoterapinin aydınlatılmasına yönelik yazı, video ve diğer bilgilerin çoklukla verilmesine karşın, grup terapisine ilişkin çok fazla pratik bilgiye ulaşılamadığını görüyorum.
Belki artık ruh sağlığı uzmanlarının az çok nasıl bir yol izlediği ve ne yaptığına dair bilgiler artsa da halen grup terapisinin adını duymamış ve tabi ki ne işe yaradığını, nasıl bir süreç olduğunu bilemeyen birçok insanın olduğunu da bilmekteyim. Gel gör ki zaten ülkemizde de uzmanlar tarafından çok yoğun uygulanan bir terapi türü değildir. Biraz teorisinden az da pratiğinden bahsederek birkaç adımda grup terapisi ve sürecine ilişkin sizleri bilgilendirmek istedim.
Grup terapisinin etkileri
Grup terapisi, ortalama 8-12 danışanla farkındalık kazanmak, yeni deneyimler edinmek ve günlük yaşamda karşılaşılan sıkıntılarla baş etme yollarına ilişkin seçeneklere sahip olmak gibi amaçlarla kurulan terapi modelidir. Kişilerin kendini diğerlerinden ayıran özelliklerini farketmesi, gruptaki bireylerin sorunlarını görerek kendininkini normalleştirme, yeni çözüm önerilerini bulma ve hayata geçirme amaçlarıyla bir araya gelmesidir. Yaşamda karşılaşabileceği sorunlara yeni bilgilerini kolaylıkla uyarlayabilmesi yönüyle bir yaşam provası görevi de görmektedir. Daire şeklinde oturulur ve grup içerisindeki bireyler birbiriyle etkileşim halindedir.
Grup Terapisi ilk olarak 1905 yılında Joseph Pratt tarafından Tüberküloz hastalarına 25 dakikalık toplantılar şeklinde başlamıştır. Haftada bir uygulanmıştır. 1940’lı yıllardan bu yana ise giderek yaygınlaşmaya başlamıştır.
Güven ilişkisi oluşturma, empati kurma, yargılamama, dürüstlük, saygı, gizlilik, gönüllü olma, göz teması kurma ve etkili dinleyebilme grup terapisinde olması şart olan bazı kriterlerdir.
Kişinin yaşadıklarına benzer durumları başkalarının da yaşıyor olması, diğerlerinin kullandığı savunma mekanizmaları ve başa çıkma yollarını öğrenerek deneyimlemeye başlaması, sosyal problemlerin daha kolay aşılması, diğerlerince kabulün yaşanması, pozitif bildirimler alınması, yaşanan ve öğrenilenlerin hayata aktarılmasının daha kolay olabilmesi sebebiyle bireysel terapilere göre avantajlıdırlar. Dezavantajları ise uygun olmayan bir kişinin gruba dahil edilmesi halinde diğerlerini moralmen olumsuz etkileyebileceği gibi bir durum yaşanabilir. Bu tür durumların önüne geçmek için terapist bireyi gruba dahil etmeden önce ilk görüşme yapmalı ve titiz bir şekilde grubu oluşturmalıdır.
Duyguların ortaya konması, ister olumlu ister olumsuz olsun, duygunun ifade edilmesi çok önemlidir. Anlaşıldığını hissetmek danışan için büyük bir güç kaynağı olacak ve aitlik duygusu hissederek kendini kabul etmesine ve gruba açmasına yardımcı olacaktır.
Gruba özgü terapötik faktörler içerisinde evrensellik (yalnız değilim düşüncesi), umut aşılama, karşılıklı bilgi aktarımının olması, özgecilik, taklitçi davranış, geçmişe yönelik iyileştirici yaşantılar, sosyalleşme, kabul ve hoşgörü, gerçeği değerlendirme ve farkındalık kazanma, etkileşimsel olarak bilgilenmeler, duygusal boşalım, varoluşsal etmenler, iç görünün artması gibi etkiler vardır.
Grup terapilerinde bireysel terapileri de şekillendiren terapi teknikleri kullanılabilmektedir. Tekniklerden bazıları; geştalt, destekleyici-ifade edici, bilişsel davranışsal, psikanalitik, psikoeğitimsel, psikodrama, dinamik-etkileşimsel terapi teknikleridir.
Voltan-Acar (1993, 1995) grup terapilerinde kullanılan alıştırmaları belli ölçütlere göre sınıflamıştır:
- Kendini ve başkalarını tanımayla ilgili alıştırmalar
- Çeşitli grup aşamalarıyla ilgili alıştırmalar
- Süreçle ilgili alıştırmalar
- Dirençle baş edebilmek amacıyla yapılan alıştırmalar,
- Transla baş etmek amacıyla yapılan alıştırmalar,
- Çatışmaları çözmek için yapılan alıştırmalar
- İç çatışmalar,
- Kişiler arası çatışmalar
- Üyelerin iletişim biçimleriyle ilgili alıştırmalar
- Sözel olanlar
- Sözel olmayanlar
- Harekete dayalı olanlar
- Terapötik güçlerin oluşmasıyla ilgili alıştırmalar
- Hayal etmeyle ilgili alıştırmalar
- Temas rahatsızlıklarıyla baş edilmesiyle ilgili alıştırmalar
Adı geçen sınıflandırma, grup terapisine ve psikoterapilere ilişkin bilgi eksikliği olanlar için bazı yerlerde açıklayıcı olmayabilir. Özellikle alanda okuyan öğrenciler için kaynakçada belirteceğim kitaplara başvurmak yararlı olacaktır. Grup terapilerine ilişkin farkındalık kazanmak veya belki de bir gruba dahil olmak isteyenler içinse verdiğim bilgilerin başlangıç için yeterli olacağını düşünüyorum.
Bir grup terapi seansını yürütebilmek için terapistin, yazdığım ekollerde eğitim alması ve kendisi de en azından bir grup terapi sürecinden geçmiş olması gerekmektedir. Ancak bu şekilde süreci yönetebilir ve grup içerisindeki danışanlarına faydalı olabilir.
Grup terapileri katılan kişilerin sabit olması ve dışarıdan yeni katılımcı kabul edilmemesi durumuna göre açık ve kapalı gruplar olmak üzere ikiye ayrılabilirler. Ülkemizde de bazılarının bulunduğu bir kısım terapi grubu örneklerini yazmak istiyorum:
- AA (Adsız Alkolikler grubu)
- Madde Bağımlılığı Grupları
- Destekleyici Gruplar
- Kısa Terapi Grupları
- Analitik Gruplar
- Psikodrama
- Maraton Gruplar
- Etkileşim Grupları
- Psiko-eğitim Grupları
- Hasta ailelerine yapılan gruplar
- Hastalıklara yönelik (Kanser grupları, diyabet grupları, obesite, bulimia grupları vb…)
- Hamilelerle gruplar
- Müzik Terapi (dans ve hareket terapisi)
- Ergoterapi vb…
Bu grupları ihtiyaca, içinde bulunulan iş alanına göre çoğaltabiliriz. Bu tür gruplara katılmak istediğinizde size en yakın ruh sağlığı uzmanına başvurarak destek isteyebilirsiniz. Bulunduğunuz ilde açılmış bir grup var ise yönlendirme yapılabilir.
Grup Terapisi ve Yararları
Grup terapisi destekleyici bir ortamda, benzer şikâyetleri olan bireyler arasında etkileşimi sağlayan bir tekniktir. Grup terapisi kişilerarası öğrenme ve ilişkiler açısından en doğal ve etkili terapi yöntemlerinden biridir. Bireysel terapiden tamamen farklı bir yöntem olmakla birlikte bireysel terapiye başvuran kişiler için grup terapinin farklı yararları vardır. Grup terapisi, psikoterapi tekniklerinin bir grup danışanda uygulanmasıdır. Grup içerisindeki bireylerin sözel ya da davranışsal girişimlerle semptomlarını gidermeyi, uyuma yönelik olmayan davranışlarını değiştirmeyi ya da diğer bir ifadeyle kişilik değişimini hedefler.
İnsanlar tek başına değil, başkalarıyla ilişki içinde olduğunda kendisini daha iyi fark eder. Yine aynı kişi diğerleriyle ilişki ve temas içerisinde olduğunda daha iyi anlaşılır. Kişi güçlü ve zayıf yönleriyle gerçek kişiliğini grupta ortaya koymaya başlar. Bu temas ve iletişim arttıkça paylaşım artar. Paylaşımın artması kişide sorumluluk alma dürtüsünü harekete geçirir. Sorumluluk alan kişi yaşadığı problemle daha kolay yüzleşebilir. Böylece kişinin, bir başkasının davranışında kendi yaşadığı problemleri görmesi, duygularının başkalarınınkinden çok farklı olmaması yalnızlık duygusunu daha az şiddette hissetmesini sağlar.
Günümüzde “yeme bozuklukları”, “yeme tutum ve davranışları” ve “sağlıklı-kalıcı kilo verme” konuları üzerinde grup terapisi etkililiği kanıtlanmış bir yaklaşımdır. Bireysel terapiye ek olarak grup terapisinden yararlanan kişilerin yeme bozukluğu sorunlarının daha hızlı ve kalıcı bir şekilde çözüme ulaştığı, son yıllardaki güncel araştırmalarla desteklenmektedir.
Grup terapisinde, yeme davranışları aynı yada benzer olan kişiler grup içerisinde etkileşimde bulunarak birbirlerine ayna vazifesi görürler ve yeme tutumlarını, benzeştirir ve karşılaştırırlar. Gruba katılan bireyler yargılayıcı olmayan bir ortamda, kilo sorunları yaşayan bireylere kendi hikayelerini açıkça aktarabilme ve kıyaslayabilme fırsatı elde ederler. Yeme davranışlarının arkasındaki nedenleri birbirlerine terapist eşliğinde göstererek birbirleri üzerinde sağlıklı yeme davranışları oluştururlar.
Yeme davranışları ve sağlıklı kilo verme konusunda grup terapisinin bireysel terapiye göre avantajlarını özetlersek:
- Kendinizi yeme ve kilo sorunu konusunda yalnız hissediyorsanız, ‘bu problem sadece bende var’ diyorsanız; benzer sorunu olan kişilerle tanışmak rahatlatıcı ve destekleyici olabilir.
- Gruptaki diğer üyelerin yeme ve kilo problemi konusundaki paylaşımlarında kendi yeme davranışlarınızla ilgili farkındalığınız artabilir.
- Sağlıklı kilo verme ve yeme davranışı konusunda farklı bakış açılarını dinlemek sorunlarınızı ele almanın birden fazla yolu olduğunu anlamanızı kolaylaştırabilir.
- Başkalarına yardımcı olma hissi kendinize güveninizi arttırabilir.
- Başkalarının sorunlarının üstesinden geldiğini görmek umudunuzu arttırabilir.
- Farklı yaştan, cinsiyetten ve kültürden kişilerle iletişim kurmanıza yardımcı olabilir.
- Bir grup içerisinde aidiyet, kabullenilme ve onaylanma duygusu sağlayabilir.
Kişilerarası ilişkilerin farkına varmak için grup terapisi yıllardır uygulanan ve etkili olan bir yöntemdir. Bir kişi kişilerarası ilişkilerin farkına vardığı oranda umut ve mutluluğa ulaşabilir. Siz üyemizin de bu farkındalığa ulaşma hakkı olduğunu biliyor ve destekliyoruz. Bunun için katılacağınız haftalık toplu terapilerde seanslar ortalama 90 dakikadır. Bu seanslarda kontrollü yeme davranışı geliştirmek, yeme davranışını zevk almaya dönüştürmek ve sağlıklı yemek yemeyi bir yaşam tarzına getirmek amaçlanır. Haftalık grup terapileri sizin için değişimin yollarından biri olacaktır. . Dahası sorunlarınız ve kendinizle ilgili farkındalığa ulaşmanıza ve böylece daha umutlu ve mutlu olmanıza katkı sağlayacaktır.
Nehirdeki büyük suyun yönünü değiştirmek için büyük barajlar ve engeller yapmak yerine, küçük barajlar ve setlerle nehirdeki suyun yoğunluğunu azaltarak da suyun yönünü değiştirebilirsiniz. Sizin içinde değişim ulaşılması büyük ve zor olan bir şey değil, ulaşılması mümkün olan uçsuz bucaksız bir nehirdir.
Gaziantep Kariyer Polikliniği Gaziantep Merkezli Bir Bireysel Koçluk – Psikolojik Danışmanlık – Aile Danışmanlığı Merkezi olup, Türkiye’de 14 ilde şubesi ile hizmet vermektedir. Randevu almak için lütfen arayınız.
